Aan de oostkust van Madagaskar wonen de Atesaka. Een bevolkingsgroep van 1.4 miljoen mensen. Al sinds 2004 werkt een aantal vertalers, naast hun dagelijkse bezigheden, aan het beschikbaar maken van delen van de Bijbel in het Atesaka. Zo zijn het Evangelie van Lukas en de Kolossenzenbrief vertaald, is er een Jezus film uitgekomen en werden andere Bijbelgedeelten gepubliceerd. De vertalers werken nu in hun vrije tijd aan een Protestantse (Lutherse) Lectionary, een driejarig leesprogramma voor de kerken waarin belangrijke en bekende delen van de Bijbel in het Atesaka toegankelijk worden gemaakt.
Het bijzondere is dat deze vertalers dit werk doen naast hun dagelijkse arbeid. Nestor is directeur van een school, de anderen zijn agrariërs.

De vertalers heten: Nestor, Maka, Defizy en Lemaro. Ze wonen in en om het stadje Vangaindrano. De coördinatoren voor dit project (en andere projecten in Madagaskar) werken vanuit Tulear (in het zuiden) en vanuit Zuid Afrika. En Hans dan vanuit Almere.
Hans werkt de komende weken met hen aan het boek Exodus.

Dankbaar zijn we dat Hans deze maand met de Kabiyé-vertalers deze Bijbelboeken kon nakijken. 91% van het Oude Testament is nu goedgekeurd voor publicatie!
Nicolas, onze trouwe medewerker in de boekhandel, stuurde ons onderstaand filmpje op. Een jonge vrouw leest vloeiend en vlot een stukje uit het Kabiyé Nieuwe Testament . De opname is gemaakt in een klein kerkje, een kleine vergadering in een dorpje buiten Kara.

U hoort hoe het Kabiyé klinkt, u hoort de haan kraaien en u ziet hoe de plaatselijke christenen samenkomen. En dat in 35 seconden. Het geeft een goede indruk.

Vanuit huis hoopt Hans deze maand Ezechiël en Amos te kunnen nakijken met de Kabiyé-vertalers in Togo. Op de collage ziet u een foto van de drie vertalers: van links naar rechts Tchamié, Dadja en Isaac. De foto is van vorig jaar. Isaac had eerder dit jaar een brommerongeluk en liep daarbij hoofdletsel op. Het was een bemoediging voor ons om te zien dat hij inmiddels voldoende hersteld is om met de nakijksessies mee te doen. Op de collage ziet u ook de terugvertaling. Een aantal verzen uit Ezechiël 14 met daaronder de ruwe terugvertaling in het Frans. Het is heel leuk om hier in huis de stemmen van de vertalers te horen via Skype. Dat hadden we een aantal jaren geleden niet kunnen bedenken dat we vanuit Nederland zo zouden werken met de vertalers in Togo!

Prachtig lied dat heel mooi past bij het jubileum van Wycliffe Nederland! Luisteren en kijken jullie ook vanavond mee met de Live Stream? https://www.wycliffe.nl/jubileumdag/

LYRICS: U SPREEKT MIJN TAAL
Ik wist niet Wie U was
Totdat U rechtstreeks tot mij sprak
Ik had U nooit echt gehoord
Maar U kwam ineens dichtbij
En uit de duisternis scheen licht
Recht in mijn hart
En ik kon helder zien!

U hebt de woorden van eeuwig leven, Heer
Tot Wie kan ik mij anders keren?

“Mwan alam – ben jij” [Makaa: geliefd kind]
Zegt u tot mij
Ik kom dichtbij
En ik luister, Heer

En ik weet:
God i save long tokples bilong mi [Tok Pisin]
Parmeshwar meri bhasha bolte he [Hindi]
Laamdo ana-haala demngal am [Fulfulde]
U spreekt mijn taal

‘Tis iets wat wereldwijd gebeurt
Dat U bevrijding brengt
Dat Uw Woord gaat leven
Als ze zelf gaan lezen
In hun eigen taal
Recht in hun hart
Waar U vernieuwt

U hebt de woorden van eeuwig leven, Heer
Laat alle volken het horen!

[Tok Pisin]
Em i lukim mi [Hij ziet mij]
Ik zie dat u mij ziet
“Yu bihainim mi” vraagt u [Volg mij]
Ja ik volg, Heer

[Fulfulde]
“Jokkam”, zegt u tot mijn hart [Volg mij]
Ik hoor u nu duidelijk
Ik roep: “Mido wara!’ [Ik kom!]
Ja ik kom, Heer



Gods Woord werkt met kracht: wereldwijd. Nog steeds. Dat blijft bijzonder!
Tijdens een unieke livestream van Wycliffe Bijbelvertalers kun je zelf over de kracht van Gods Woord wereldwijd horen. www.wycliffe.nl/jubileumdag

Ann Voskamp en So Phy zullen spreken. Anne Voskamp is schrijfster en in Nederland bekend door haar boek “Duizendmaal dank”. Ann en haar man zijn al jarenlang verbonden aan het wereldwijde Bijbelvertaalwerk. So Phy woont in Cambodja en heeft sinds kort het Nieuwe Testament en delen uit Genesis in haar eigen taal. Tijdens de livestream vertelt ze over Gods krachtige werk. Veldmedewerkers Kees Jan en Mirjam werkten mee aan deze Bijbel en vertellen daar ook over.

De livestream is op zaterdagavond 27 juni om 20.00 uur en duurt een uurtje. De presentatie wordt verzorgd door Wim Hoddenbagh, de zoon van Hans zijn broer Gerard.

We nodigen je van harte uit om mee te kijken!
De link naar de livestream vind je op www.wycliffe.nl/jubileum.


Door de Corona-crisis moest Wycliffe de plannen die gemaakt worden voor een groot evenement helemaal omgooien. Maar met een livestream hopen we toch deze mijlpaal te vieren. Gods is trouw!

Straatbeeld in Malika waar we verbleven.

Hans en ik zijn inmiddels terug uit Senegal en we zijn dankbaar voor een goede tijd. We zitten nog vol met zoveel indrukken!
De geluiden, de geuren, de interessante mensen, het werk….
Het was er geen ogenblik stil. De moskeeën, de drukke weg met verkeer en bij hoogtij het geluid van de zee.
De geuren: vlakbij een enorme vuilnisbelt (Mbeubeuss: 2000 ton afval per dag op een oppervlakte van 114 hectare!) Als de wind verkeerd stond wilde je niet weten wat je rook.
Maar ook zoveel lieve en interessante mensen. Het huis waar we logeerden was de spil van een prachtig project dat Herma Bode runt. Jongeren leren er hout- en metaalbewerking of naaien. In de achtertuin logeerden 13 mensen van Mercy Ships. Het huis was ook een zoete inval voor allerlei gasten. Iedereen is er welkom om te blijven eten, te overnachten. Als er geen plaats is wordt er plaats gemaakt.
Het werk: het Oude Testament is bijna afgerond. Hans kon de kleine profeten nakijken. De coördinatrice van het vertaalproject (rechts op de foto) is 76 jaar jong en vol visie en passie. De hoofdvertaler (links in beeld met zijn rug naar ons toe) een trotse, beschaafde, geletterde man. De terugvertalers Moslims die met interesse de Bijbelgedeelten doornamen.Vers voor vers geven ze aan wat ze horen als de tekst in het Wolof wordt voorgelezen.

Het vertaalteam met rechts Marilyn Esscher

En nu zijn we weer thuis. Qua werk, indrukken en samenwerking werd het een heel goed verblijf.
Voor Diet was het wat moeilijker. Er waren dagen bij dat ze niet wist waar ze tot rust kon komen voor haar hoofd. Maar ze was mee en we zijn dankbaar dat we samen konden reizen. Diet heeft nu in Zutphen therapie bij het Brain en Spine rehab centrum. Het blijkt dat haar evenwicht en oogfunctioneren nog aangetast zijn. Op het centrum voor niet aangeboren hersenletsel hier in Almere volgt ze RGM training. Alles om toch aan herstel te blijven werken.

Links Diet en rechts Hans onder een enorme baobabboom

Zaterdag reizen Hans en ik naar een project in West-Afrika waar nog maar een klein aantal Oud Testamentische boeken hoeft te worden goedgekeurd voor publicatie. Dat betekent dat de Bijbel in deze taal bijna klaar is om de voorbereidingsfase in te gaan voor het drukklaar maken.
Wat een voorrecht om mee te mogen werken aan het afronden van deze laatste boeken!
Het Nieuwe Testament wordt gereviseerd. Al naar gelang er tijd is checkt Hans hiervan ook nog een deel.
Deze taal wordt in drie landen door ruim 5.2 miljoen mensen gesproken, waarvan 99% Moslim is.

Hans ziet best op tegen het werk. Het is een bijzonder vertaalteam waar veel fijngevoeligheid nodig is voor een goede samenwerking.

Diet heeft geen verantwoordelijkheden. Haar gezondheid is nog beperkt als het om werk gaat.
We zijn dankbaar dat we samen mogen en kunnen reizen.
We vliegen zaterdagmorgen vanaf Brussel.

Vrijdagmiddag 13.30
Hans zit opgelucht op de bank! Het is gelukt om met de Adja-vertalers te doen wat er op het programma stond. Ezra en Nehemia zijn nagekeken, als ook de laatste 5 hoofdstukken van 2 Samuel. Morgen rijden de twee vertalers met ons mee naar het zuiden. Ook voor ons zit de tijd in Togo er weer bijna op. Vandaag pakken we onze koffers om morgen naar Lomé te rijden. Twee dagen rust en dan vliegen we maandagnacht naar Brussel. We zijn dankbaar voor een bijzonder goede tijd, ondanks wat moeite hier en daar. God is trouw!

Op de foto zien jullie de twee Adja-vertalers en een foto genomen op het balkon vlak buiten de zaal waar Hans met hen werkt. Onderaan ziet u een groepje uit de kerk die aan het oefenen is met het lezen van een nieuw uitgekomen Kabiye boekje (Esther). Rechts onder ziet u hoe 1440 exemplaren van het Kabiyé Nieuwe Testament aankomen uit Lome met de bushtaxi. Het ging (zeer onverwachts) plotseling heel hard regenen. De dozen stonden allemaal op het dak! Gelukkig was er een groot zeil voor handen dat snel eroverheen gespannen kon worden. Dat zou toch wel zonde zijn geweest van 1440 mooie nieuwe exemplaren!

Samen met de andere Kabiyé-vertalers hebben we vrijdagavond bij Dadja gegeten om te vieren dat Jesaja, Daniël, Maleachi, Hooglied en Zacharia konden worden nagekeken. Het was een hele ruk! Van het Kabiyé Oude Testament is nu 80% goedgekeurd voor publicatie. Hier en daar moet deze tekst nog wel licht gecorrigeerd worden, maar het einde van dit project komt in zicht!
Vandaag kwamen de Adja-vertalers uit Benin aan op het centrum. Hans hoopt morgen met hen te gaan werken aan Nehemia en Ezra.

Hierboven ziet u een fotocollage van het SIL-centrum en het weggetje erheen. Behalve de kantoren voor SIL (hier in Togo en Benin verantwoordelijk voor 25 vertaal- en alphabetiseringsprojecten) huisvest dit centrum ook een school met 100+ leerlingen en de kantoren van Compassion voor Togo. De conferentiezaal wordt ook gebruikt voor diensten en andere bijeenkomsten. Het is hier altijd een drukte van belang. Maar met de inkomsten van de school en Compassion kan SIL Togo/Benin zelfstandig dit vertaalcentrum draaiende houden zonder inkomsten uit het buitenland.

Hans werkt deze week aan Maleachi en Hooglied met de Kabiye-vertalers. Daniel en Zacharia zijn inmiddels nagekeken!
Dadja, de hoofdvertaler is hersteld van de malaria maar blijft toch nog tobben met zijn gezondheid. Thuis zijn er ook zorgen. De schoonmoeder woont nu bij hen in na een CVA die haar halfzijdig verlamd achterliet. Hier in Afrika zonder thuiszorg en de gemakken van een huis met stromend water, is dat niet gemakkelijk.

In de boekhandel gaat het goed. Er wordt niet heel veel verkocht maar er komen toch regelmatig mensen. Voor een gesprek, voor een leesbril, voor een Bijbel of traktaat of voor een SD-kaartje met één van de Nieuwe Testamenten in audio vorm. De nieuwste Kabiye boekjes die net zijn uitgekomen (Esther en Jozua) worden ook als evangeliemateriaal ingezet in de dorpen waar Nicolas wekelijks komt.
En iedereen die een Kabiye Nieuw Testament koopt krijgt er een Oud Testamentisch boekje bij. Niet alleen Jozua en Esther zijn nu beschikbaar, ook Genesis en Jona zijn uitgekomen.
Angele en Nicolas zijn trouwe werkers. We zijn blij met hun inzet. Naast het boekhandeltje hebben ze (een paar jaar geleden al) een eenvoudig vergaderlokaal gebouwd. Elke zondag is er zondagschool, wordt er brood gebroken en wordt er gedanst en gezongen. Zie foto.